Πριν την ανακάλυψη των ανόργανων νιτρικών λιπασμάτων, οι αγρότες είχαν περιορισμένα μέσα για την αύξηση της παραγωγικότητας των εδαφών που καλλιεργούσαν. Η αμειψισπορά με ψυχανθή (όπως είναι τα όσπρια), δηλαδή η εναλλαγή των καλλιεργειών αντί της μονοκαλλιέργειας κάθε έτος, ήταν το πιο αποτελεσματικό μέσο, καθώς τα ψυχανθή εμπλουτίζουν το έδαφος με άζωτο εις όφελος της επόμενης καλλιέργειας. Η λεγόμενη “οικολογία των ψυχανθών” προσφέρει και άλλα πλεονεκτήματα στις καλλιέργειες που τα συνοδεύουν. Τα όσπρια, και ιδιαίτερα το φασόλι, λόγω της σκίασης που προκαλεί στο έδαφος και της έρπουσας μορφής του είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό στον περιορισμό των ζιζανίων και επομένως στον περιορισμό των ζιζανιοκτόνων, ειδικότερα όταν καλλιεργείται μαζί με καλαμπόκι1. Επίσης έχει παρατηρηθεί ότι η καλλιέργεια των οσπρίων μειώνει τους πληθυσμούς των επιβλαβών οργανισμών για τα σιτηρά, λόγω των ουσιών που εκκρίνουν στο έδαφος, με αποτέλεσμα να λειτουργούν για τον “καθαρισμό” των εδαφών2. Τέλος, η ενσωμάτωση των οσπρίων σε άλλες καλλιέργειες έχει σημαντικά οφέλη στην αύξηση της γονιμοποίησης και ειδικότερα στην προσέλκυση και σταθεροποίηση του πληθυσμού των μελισσών3.
1 BILALIS, D. PAPASTYLIANOU, P. KONSTANTAS, A. PATSIALI, S. KARKANIS, A. &EFTHIMIADOU, A. 2010. Weed-suppressive effects of maize-legume intercropping in organic farming. International Journal of Pest Management, 56.
2 STIRLING, G. BLAIR, B. WILSON, E. & STIRLING, M. Crop rotation for managing nematode pests and improving soil health in sugarcane cropping systems. Proceedings of the 2002 Conference of the Australian Society of Sugar Cane Technologists held at Cairns, Queensland, Australia, 29 April-2 May 2002
3 FITZPATRICK, UÅL. MURRAY, T. E. PAXTON, R. J. BREEN, J. COTTON, D. SANTORUM, V. & BROWN, M. J. 2007. Rarity and decline in bumblebees–a test of causes and correlates in the Irish fauna. Biological Conservation, 136, 185-194.
Μελέτη/Έρευνα: Χρήστος Καρατζάς, Γεωπόνος, MSc στη Βιώσιμη Ανάπτυξη